چکیده

مقدمه: پسماندهای بیمارستانی به دلیل دارا بودن عوامل خطرناک، سمی و بیماریزا از حساسیت خاصی در بسیاری از کشورهای جهان برخوردارند. مدیرت صحیح پسماندهای بیمارستانی نقش بسیار مهمی در کنترل آلودگی های محیط زیست دارد. در این مطالعه مدیریت پسماندهای بیمارستانی کلیه بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تبریز، با هدف فراهم کردن اطلاعات مناسب جهت برنامه­ریزی جامع و مناسب و ارتقاء کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی در آینده مورد بررسی قرار گرفت.

روش کار: اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه، بازدید، مصاحبه و توزین زباله­ها طی سال‌های 1390-1389 از بیمارستان‌های مورد مطالعه بدست آمد.

یافته ها: بیمارستان­های مورد مطالعه، دارای 2283 تخت فعال بوده که سرانه زباله‌ی تولیدی آن‌ها به ازای هر تخت 79/3 کیلوگرم در روز می‌باشد. براساس نتایج آنالیز خوشه‌ای، بیمارستان‌های مورد مطالعه به لحاظ تولید پسماند، در چهار گروه مجزا قرار گرفتند. مقایسه وضعیت نیروی انسانی بیمارستان‌های مورد مطالعه با معیار اعلام شده از سوی بخش تحقیقات بناهای درمانی شرکت خانه سازی ایران نشان داد که بعضی از بیمارستان­ها با کمبود نیروی خدماتی مواجه هستند که می‌تواند در روند مدیریت پسماندهای بیمارستانی تأثیرگذار باشد. تمامی بیمارستان‌های مورد مطالعه از دستگاه اتوکلاو برای بی‌خطر سازی زباله‌ها استفاده می­کنند. همچنین میانگین نرخ تولید ضایعات معمولی و شبه خانگی، عفونی و شیمیایی، تیز و برنده و پاتولوژیک به ترتیب 75/2، 875/0، 128/0 و 043/0 کیلوگرم در روز به ازای هر تخت محاسبه گردید.

بحث و نتیجه گیری: مدیریت پسماندهای بیمارستانی در بیمارستان­های مورد مطالعه از روند تقریباٌ قابل قبولی برخوردار است، اما در بعضی از مراحل نیاز به توجه و دقت بیشتری است.